Kuş Gribi Nedir? Kuş gribi sonunda ölüm getiren ve evcil hayvanlar ile memeli hayvanların birçoğunda solunum ve sindirim sistemine ait belirtiler gösteren çok tehlikeli ve bulaşıcı bir hastalıktır. Bu hastalığa kuş gribinin yanı sıra Avian İnfluenza, Tavuk Vebası, Pestis avium ve Bird Flu gibi isimlerde verilmektedir. Kuş gribinin hasta tavuklar üzerinde yüksek derecede bulaşıcılığı bulunmaktadır. Kuş gribi hastalığı ilk olarak 1878 yılında İtalya'da tespit edilerek, adına tavuk vebası denmiştir. Bu hastalığın bir virüsten kaynaklandığı ise 1901 yılında ortaya konulmuştur, ancak bu etkenin memeli infkuenza A virüsü ile olan ilişkisi ancak 1955 yılında ortaya çıkmıştır. Tavukların yanı sıra, hindilerde ise ilk izolasyon Kuzey Amerika'da ve 1963 yılında yapılmıştır.

Kuş gribine neden olan etken ise Orthomyxoviridae familyasından ınfluenza gurubuna ait olan, tek sarmallı ve RNA taşıyan A virüsü olmaktadır ve bu virüsün A, B ve C olmak üzere tanımlanmış üç tipi bulunmaktadır. İnfluenza A virüslerinin suşlar olarak kabul edilen, H5 ve H7 protein taşıyan alt tipleri bulunmaktadır ve bu suşlar, %100'lere varan ölümlere sebebiyet vermesi açısından oldukça tehlikelidirler. Diğer suşlar ise çok az hastalık belirtisine sebep olmanın yanı sıra hiç belirti göstermeyebilmektedirler. Ancak, bu virüslerin antijenik yapılarında hızlı değişim eğilimi bulunduğundan, bu düşük projeniteye sahip olan suşlar hızla değişime uğrayabilmekte ve öldürücü gerçek suşlar haline dönüşebilmektedirler.

İnfluenza Virüsünün Görülme Alanları: bu virüs genellikle ılıman ve kutuplara yakın olan bölgelerde yaşayan insanlarda, özellikle kış mevsimi geldiğinde at ve domuz topluluklarında görülmektedir. Ayrıca, tropikal ve subtrobikal olan bölgeler de bu virüsün görülme olasılığı tüm yıl olabilmektedir ve kanatlı ve deniz memelilerinde de influenza salgınları senenin her ayında çıkabilmektedir.

Bu virüsün bulaşması ise hasta olan hayvanlar ile özellikle de bu hayvanların dışkıları ile yakın temas içinde olmak, bu hayvanların bulaşık, yem, su ve kıyafet gibi malzemeler ile teması, hastalık belirtisi olmayan su ve deniz kuşları ile temas ve kırık ya da çatatlak yumurtalar ile olabilmektedir.

İnfluenza virüsü, göçmen kuşlar aracılığı ile farklı ülkelere, virüs riski taşıyan dönemlerde sulak alanlara girip çıkan araç ve insanlar vasıtasıyla farklı bölgelere, yine bu dönemlerde avcılık ile yerleşim yerlerine ve kontrolsüz araç, insan hareketleriyle farklı yerleşim yerlerine taşınabilmektedir. İnfluenza virüsleri ayrıca, serin ve nemli olan bölgelerde uzun süre canlı kalabilmektedir ve buz dolabı sıcaklığında 23 güne kadar canlı kalabilmektedirler.

Kuş gribi hastalığının 3 ile 5 gün arası değişen bir kuluçka süresi vardır ve hastalık kendini genellikle 24 ile 36 saat aralığında göstermektedir. Kuş gribi virüsüne yakalanan hastalar genellikle 1 ile 7 gün arası bir zamanda ölmektedirler.

Kuş Gribi Hastalığının Klinik Belirtileri: kuş gribi hastalığın birden fazla klinik belirtisi olabilmektedir ve smptomlar üzerinde virüs suşlarının virülensi, etkilenen tür, yaş, çevre koşulları ile influenza virüsüyle aynı anda seyreden bakteri kaynaklı hastalıklar etkili olmaktadır.

Kuş gribi hastalarının vücut ısısında artış, hayvanlarda tüylerin kabarması, yemek yiyememe, depresyon ile şiddetli ishal görülmektedir. Ayrıca hasta hayvanlarda, yumurta veriminin durma noktasına varacak şekilde azalması, şekilsiz yumurta verimi, göz kapaklarının kapanması ve şişmiş, kırmızı renkte konjuktiva gibi belirtiler meydana gelebilmektedir. Yine bu hayvanlarda sakal ibik, göz çevresinde ödem ve siyanozun şekillenmesi ve hatta ödemin boyun ve göğüs bölgesine yayılması görülebilmektedir. Burun deliklerinden gelen grimsi kanlı ekdudat, ayaklarda morarma ve kitle halinde ani ölümler de bu virüsün etkilerindendir ve kuş gribi virüsüne yakalanan hayvanlar genellikle 48 saat içerisinde yaşamlarını yitirmektedirler.